Spółdzielnie energetyczne – sposób na obniżenie kosztów energii w gminach

03/02/2025

W obliczu rosnących kosztów energii i potrzeby zwiększenia niezależności energetycznej, spółdzielnie energetyczne oferują skuteczne rozwiązanie dla gmin. Działając na zasadzie wspólnotowej, mogą one znacząco obniżyć rachunki za energię, poprawić efektywność energetyczną i rozwijać lokalną gospodarkę. Jest to nie tylko szansa na oszczędności, ale również na wzmocnienie lokalnych więzi społecznych poprzez wspólne działanie na rzecz ochrony środowiska i stabilizacji kosztów energii.

Kluczowe problemy energetyczne w gminach

Na podstawie rozmów z przedstawicielami samorządów zidentyfikowano kilka kluczowych wyzwań:

  • Ograniczone środki finansowe: Gminy często nie dysponują wystarczającymi funduszami na modernizację infrastruktury energetycznej, co ogranicza ich możliwości inwestycyjne.
  • Wzrastające koszty energii: Rachunki za energię elektryczną, gaz, węgiel i inne nośniki energii systematycznie rosną, co obciąża budżety zarówno mieszkańców, jak i instytucji publicznych.
  • Niska efektywność energetyczna budynków: Starsze budynki urzędów, szkół czy ośrodków zdrowia często charakteryzują się wysokim zużyciem energii ze względu na brak odpowiedniej izolacji termicznej i nowoczesnych systemów grzewczych.
  • Brak pełnego wykorzystania programów pomocowych i dotacji: Wiele gmin nie korzysta z dostępnych funduszy europejskich i krajowych na inwestycje w OZE z powodu braku odpowiedniej wiedzy lub zasobów administracyjnych.
  • Ubóstwo energetyczne: Coraz więcej mieszkańców gmin boryka się z trudnościami w opłacaniu rachunków za energię, co wpływa negatywnie na ich jakość życia.

Spółdzielnia energetyczna może być odpowiedzią na te wyzwania, oferując szerokie korzyści ekonomiczne i społeczne. Poprawa efektywności energetycznej oraz korzystanie z odnawialnych źródeł energii to klucz do stabilizacji kosztów i zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego lokalnej społeczności.

Co daje spółdzielnia energetyczna?

Oszczędności na kosztach energii

Zakładanie spółdzielni energetycznych umożliwia redukcję kosztów nawet o 30-50%. Dzięki wspólnemu wykorzystaniu energii wytworzonej w lokalnych instalacjach OZE, członkowie spółdzielni mogą korzystać z niższych cen energii niż ci, którzy są uzależnieni od zewnętrznych dostawców. Spółdzielnie są zwolnione z takich opłat jak:

  • Opłata mocowa
  • Opłata OZE
  • Opłata kogeneracyjna
  • Podatek akcyzowy dla instalacji o mocy do 1 MW

Przykładowe oszczędności dla różnych taryf:

  • Taryfa G11 (gospodarstwa domowe): 47,6% oszczędności
  • Taryfa C11 (małe firmy i instytucje): 48,89% oszczędności
  • Taryfa C21 (większe instytucje): 35,03% oszczędności
  • Taryfa B2x (duże przedsiębiorstwa): 33,32% oszczędności

Zwiększenie niezależności energetycznej

Produkcja energii na miejscu może pokryć od 40% do 70% rocznego zapotrzebowania lokalnej społeczności. Dzięki temu gmina jest mniej zależna od zewnętrznych dostawców i wahań cen energii. W przypadku nagłych przerw w dostawach prądu, lokalne instalacje OZE mogą stanowić stabilne źródło zasilania, co zwiększa bezpieczeństwo energetyczne.

Rozwój lokalnej gospodarki

Tworzenie nowych miejsc pracy związanych z obsługą instalacji OZE oraz rozwój lokalnych firm realizujących inwestycje energetyczne to dodatkowe korzyści ekonomiczne. Spółdzielnia wspiera także rozwój działań proekologicznych i wzmacnia świadomość mieszkańców w zakresie odnawialnych źródeł energii. Organizacja szkoleń i warsztatów umożliwia mieszkańcom zdobycie nowych kwalifikacji zawodowych związanych z branżą OZE.

Wsparcie infrastruktury publicznej

Spółdzielnia energetyczna może zaopatrywać w tanią energię budynki publiczne, takie jak:

  • Urzędy gmin
  • Szkoły i przedszkola
  • Ośrodki zdrowia i sportu
  • Oświetlenie uliczne
  • Oczyszczalnie ścieków i inne obiekty komunalne

Dzięki redukcji kosztów energii zaoszczędzone środki można przeznaczać na inne ważne cele społeczne i inwestycyjne.

Net metering – bilansowanie energii

W odróżnieniu od indywidualnych prosumentów, spółdzielnie nadal mogą korzystać z net meteringu, co pozwala na rozliczanie nadwyżek energii w proporcji 0,6 w ciągu 12 miesięcy. Oznacza to, że energia wytworzona w okresach nadmiaru produkcji może być wykorzystana w późniejszym czasie, np. w sezonie zimowym, kiedy zapotrzebowanie na energię jest większe.

Jak założyć spółdzielnię energetyczną?

Proces zakładania spółdzielni nie musi być skomplikowany, jeśli skorzysta się z oferowanego wsparcia. Instytut Polityki Energetycznej zapewnia kompleksowe doradztwo obejmujące:

  • Diagnozę stanu obecnego: analiza potencjału OZE w gminie, dostępnych zasobów oraz obecnej infrastruktury energetycznej.
  • Model funkcjonowania spółdzielni: optymalizacja organizacyjna i zarządcza dostosowana do lokalnych warunków.
  • Plan inwestycyjny: konkretne propozycje inwestycji, które mogą obejmować budowę instalacji fotowoltaicznych, wiatrowych czy biogazowni.
  • Wsparcie prawne: pomoc w przygotowaniu dokumentacji rejestrowej, w tym statutu spółdzielni, umów i zasad rozliczeń.
  • Spotkania i szkolenia dla mieszkańców: edukacja i aktywizacja lokalnej społeczności w celu zaangażowania jej w procesy decyzyjne i korzystanie z nowych źródeł energii.

Jakie dofinansowanie można uzyskać?

Spółdzielnie energetyczne mogą ubiegać się o wsparcie finansowe z różnych źródeł, takich jak:

  • Krajowy Plan Odbudowy (KPO): środki na projekty związane z odnawialnymi źródłami energii i transformacją energetyczną.
  • Program „Energia dla Wsi”: dedykowane dofinansowanie dla spółdzielni zlokalizowanych na obszarach wiejskich.
  • Fundusze europejskie w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych: wsparcie na realizację lokalnych inwestycji w OZE.

Wysokość dofinansowania może wynosić nawet do 95% kosztów przygotowawczych i inwestycyjnych, co znacząco zmniejsza ryzyko finansowe związane z realizacją projektów.

Energetyka obywatelska to przyszłość, a spółdzielnie energetyczne oferują unikalną szansę na poprawę warunków życia mieszkańców, zmniejszenie kosztów energii oraz budowanie niezależności energetycznej. Dzięki dostępnym programom wsparcia finansowego gmina może szybko i skutecznie wdrożyć nowoczesne rozwiązania energetyczne. Niezwłoczna decyzja o podjęciu działań może przynieść korzyści na lata. Skorzystanie z kompleksowego wsparcia dostępnego na rynku sprawia, że założenie spółdzielni staje się realnym krokiem w stronę stabilnej i oszczędnej przyszłości.

Zainteresowanych przedstawicieli gmin, zapraszamy do kontaktu w celu ustalenia szczegółów współpracy.

⬇️ ⬇️ ⬇️

Może Cię zainteresować:

09/09/2025

Nowy budżet UE 2028-2034: rekordowe fundusze dla Polski, nowa era szans dla firm i samorządów

13/08/2025

Skorzystaj ze środków “Pożyczka na cyfryzację”: dwie ścieżki finansowania

cyberbezpieczny wodociąg
23/06/2025

Program “Cyberbezpieczny Wodociąg”: Inwestycja w bezpieczeństwo i zgodność z NIS2

Potrzebujesz wsparcia?

Zapraszamy do kontaktu